Skąd pochodzi nazwa Jeep?

Pochodzenie nazwy Jeep nie jest do końca wyjaśnione. Istnieją na ten temat różne teorie. Jedno jest pewne – Jeepa zawsze ceniono za jego możliwości. Z początkiem II wojny światowej można go było zobaczyć w akcji, a sam Jeep stał się jednym z najbardziej znanych na całym świecie samochodów.

Najczęściej słowa „Jeep” używamy jako nazwy marki, która 13 czerwca 1950r. została zastrzeżona dla pojazdów Willysa i jest odtąd pilnie strzeżoną własnością kolejnych firm produkujących te samochody. Mimo, iż nazwa nie zawsze odnosiła się do pojazdów Willysa, to od momentu rejestracji nazwy Jeep jako znaku towarowego jej wykorzystanie jest ściśle kontrolowane, a użycie w niewłaściwy sposób pociąga za sobą poważne konsekwencje.

Słowo „jeep” jest zrozumiałe w każdym języku. Przez wiele lat Jeep był faworytem miłośników 4×4, którzy swoimi fascynacjami tą marką mogli i mogą dzielić się podczas organizowanych zlotów Jeepa. Najstarszym z takich zlotów jest Jeepers Jamboree, zorganizowane po raz pierwszy w roku 1952 na jednym z najtrudniejszych szlaków Rubicon Trail w górach Sierra Nevada.

Intrygujące znaczenie słowa „jeep” sięga daleko w czasie, warto więc poświęcić chwilę by się z nią zapoznać. Zatem zapraszamy na…

wspomnienia, anegdoty, fakty, odkrycia, czyli krótka historia nazwy jeep

Skąd tak naprawdę pochodzi słowo „jeep”? – to pytanie nurtuje niejednego. Przede wszystkim w słownikach możemy znaleźć wyraz jeep pisany mała literą, z wyjaśnieniem, że jest to nieduży, krzepki pojazd wojskowy. Należy przy tym pamiętać, że Jeep pisany z dużej litery oznacza zastrzeżony znak, natomiast pisany mała literą określa samochody bez znaku towarowego. Kolejna z teorii mówi o pochodzeniu nazwy od GP (dżi-pi) – oznaczającej pojazd wielozadaniowy.

Historia pokazuje jednak, że sympatycznym „jeepem” określano również inne, niekoniecznie czterokołowe pojazdy.

• Pierwsze wzmianki na temat użycia słowa jeep pochodzą z XIX wieku – potomkowie niemieckich osadników na środkowym zachodzie USA używali słowa jeep jako wyzwiska (oznaczało mniej więcej coś w stylu „palant”). Znane są również co najmniej dwie osób o tym nazwisku: kompozytor Johann M. Jeep (1582-1650) oraz pisarz Ludwig Jeep (1846-1911).

• W czasach I wojny światowej słowem „jeep” określany był niedoświadczony rekrut lub nowy, niesprawdzony pojazd. Nie wykluczone, że tym samym znaczeniem słowa „jeep” posługiwano się w wojsku także w czasach II wojny światowej. W magazynie „Railway Express” z 13 grudnia 1941r. ukazało się zdjęcie młodego rekruta, z następującym podpisem:

„Szeregowy James Smith, podobnie jak tysiące innych poborowych, ma teraz więcej niż jedno imię. W jednostce jest „jeepem”, twardy sierżant nazywa go „kotem”, jego dziewczyna mówi do niego po prostu „Jimmy”, a w wojskowym wykazie służby figuruje jako szeregowy James Smith, żołnierz Armii USA. Niejedno ma imię, ale z pewnością należy do grona najdzielniejszych ludzi na świecie – żołnierzy, na których naród może z dumą polegać w każdej potrzebie”.

• 16 marca 1936r. narodził się nowy bohater komiksu – w historyjce obrazkowej E.C. Segara Marynarz Popeye po raz pierwszy pojawiła się postać Eugene’a the Jeep. Bohater miał swoje ulubione powiedzonko „Jeep, Jeep!” i potrafił zrobić niemal wszystko. W języku potocznym zaczęto odtąd mówić „jeep” na coś niezwykłego. 25 czerwca 1936r. King Features Syndicate zarejestrował słowo „Jeep” jako znak towarowy w klasie komiksów.

• 1937r. Kellett YG-1 „Jeep”. Za zgodą King Features Syndicate produkujący wiatrakowce Kallett mógł używać nazwy jeep. Kapitan H.F. Gregory w swojej książce o historii helikoptera napisał:

„Nie lataliśmy samolotem. Nie lataliśmy helikopterem. Ten statek powietrzny był swoistej kategorii. Dlatego później nazwaliśmy go <jeepem> i z całym szacunkiem dla sił lądowych, to właśnie lotnictwo posiada pierwszego Jeepa w postaci wiatrakowca”.

• 1938r. w wykorzystywanych przez firmę Halliburton Oil Well Cementing Company ciężarówkach z napędem na cztery koła (dostarczanych głównie przez FWD) z niewyjaśnianych przyczyn pojawił się na bokach napis „jeep”, który mimo ostrzeżenia ze strony King Features Syndicate, widniał na nich przez kilka lat

• Końcówka roku 1939 Dodge zaczyna produkcję serii pojazdów 4×4 o ładowności pół tony (Dodge VC), zwanych potocznie przez żołnierzy i media „jeepami”. Tak więc na model półtonowy Command Car mówiono „jeep”, na ćwierćtonówkę „peep”, natomiast na późniejszy model Command Car o ładowności 0,75 tony „beep” (big-Jeep).

• 1941r. Curtiss AT-9 – samolot szkoleniowy AT-9 nieoficjalnie zwany był Curtiss „Jeep”, choć określano go również mianem Fledgling (świeżo opierzone pisklę). W przeciwieństwie do poczciwego i wyrozumiałego auta, samolot był niesforny.

• 1942r. marynarka wojenna i piechota morska zakupiły NTX – zaprojektowany jako holownik lotniczy lub ciągnik do bomb pojazd produkowany przez Minneapolis-Moline. Żołnierze nazywali go „jeepem”, co potwierdza znaleziony skrawek artykułu z 1943r. z fotografią sponiewieranego NTX:

„Jeep pomaga ratować życie bohaterów wojennych”

• 1942r. na skutek zniszczeń amerykańskich okrętów przez niemieckie U-booty w marynarce wojennej zastosowano niewielkie lotniskowce, budowane na bazie kadłubów statków handlowych (prawie o połowę mniejsze od normalnych lotniskowców), które doskonale radziły sobie na oceanie. Ze względu na skojarzenie z „ćwierćtonówką” nazywano je lotniskowcami „jeep”

• 1945r. „jeepy” gąsienicowe

• 1951r. japońska, raczkująca wytwórnia konstruuje mały, ćwierćtonowy pojazd – BJ, o wymiarach zbliżonych do wojennego, amerykańskiego Jeepa. Pojazd otrzymuje nazwę Toyota „Jeep”, jednak po interwencji Willysa Japończycy zmieniają nazwę na Toyota Land Cruiser.

• Prawdopodobnie ogromny wpływ na przypisanie samochodowi Willysa nazwy Jeep miała Kathryn Hillyer, reporterka „Washington Daily News”, która była obecna podczas testów modelu Quad Willysa w lutym 1941r. Kierowca testowy pojazdu, słysząc wcześniej jak żołnierze nazywają go „jeepem” na pytanie reporterów „Co to takiego? – odpowiedział „To jest jeep” i taka informacja ukazała się w całym kraju.

Skąd więc tak naprawdę wzięła się nazwa Jeep? To chyba na zawsze pozostanie zagadką.

Wszystkim, których choć trochę interesuje historia Jeepa polecamy artykuły Willys czy wojsko? Kto wynalazł Jeepa? oraz Zanim pojawił się Jeep

Źródło artykułu, daty i przytoczone cytaty: Jim Allen, Jeep,Wyd. Baran i Suszczyński, Kraków 2002